هفدهم مرداد ماه سال ۱۳۷۷، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد ماه هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.
همین نامگذاری گواهی است بر این مهم که خبرنگاران برای انعکاس خبر، تمامی خطرات احتمالی را به جان میخرند تا به رسالت سنگین خود عمل کنند.
روز خبرنگار بهانهای است تا در این روز فعالان عرصه خبر و اطلاعرسانی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و به تلاشهای شبانهروزی آنها نگاه ویژه شود و تمام مطالبات، مشکلات صنفی و شغلی این قشر مورد رصد قرار گرفته و هر مسئولی به قدر وسع خود برای کاهش این مشکلات برنامهریزی کند.
اما باید دید که به جز ۱۷ مرداد که به نام خبرنگاران و در پاسداشت زحمات این رده شغلی نامگذاری شده است رویکرد عمومی و مواجهه مسئولان با خبرنگاران در ایام دیگر سال به چه ترتیب است؟ خبرنگاران در جامعه تا چه اندازه از وجهه و احترام برخوردارند؟
در یک سال نیم گذشته که با همهگیری ویروس کرونا همراه بودف خبرنگاران جزو رده شغلی ای محسوب شدند که هرگز تعطیلی نداشتند و از اسفند ۹۸ تا به امروز در صحنه حضور داشتند و به رغم فعالیت مستمر در راستای آگاه سازی جامعه و عمل به رسالت خویش آنچنان که باید دیده نشدند.
اگر کار خبر را در بهبود فضای جامعه موثر میدانید آن را بی کم وکاست انجام دهید
مهدی رحمانیان مدیر مسئول روزنامه شرق در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا و در پاسخ به این پرسش که چرا خبرنگاران در جامعه جایگاه درخور شأنی ندارند و به خصوص در دوسال اخیر و پس از شیوع بیماری کرونا به رغم تلاش هایشان نادیده گرفته شدهاند، بیان کرد: با این گزاره که امروز در جامعه خبرنگاران جایگاه درخورشانی ندارند موافق هستم اما این نقصان صرفاً محدود به خبرنگاران نیست و انگار در جامعه ما متأسفانه هیچچیزی بر سر جای خود نیست و این نوعی از بههمریختگی را ایجاد میکند که باعث شده است که آن احترامهای سنتی که وجود داشت بر سر جای خود نباشد.
یعنی حرمتی که کوچکتر نسبت به بزرگتر داشت و به او احترام میگذاشت، ریشسفید، معلم، پدرومادردار و. احترام داشتند و اقشار و صنوف مختلف در جای خود احترام داشتند اما این بههمریختگی باعث از دست رفتن این احترام به جایگاهها شده و باعث است در حوزه خبر و خبرنگاری هم ما با این بههمریختگی و بیتوجهی مواجه باشیم.
وی ادامه داد: درنتیجه این نادیده گرفته شدن که خبرنگاران میگویند که در این شرایط سخت کرونایی کار و تلاش میکنند اما این تلاشها یا دیده نمیشود یا اگر دیده میشود به دیده تحقیر نگریسته میشود، عجیبوغریب نیست؛ این نکتهای است که بهشخصه از آن متعجب نیستم به لحاظ اینکه میبینم که متأسفانه در سایر حوزهها هم به همین ترتیب است.
بههرحال هرکسی باید هر کاری را که به آن اعتقاد دارد بدون توجه به سلاموصلوات یا لعن و نفرین دیگران، بهخوبی انجام دهد. اگر عقیده دارید که این کار خبر و خبرنگاری میتواند اندکی در بهبود فضای جامعه مؤثر باشد باید آن را بی کموکاست انجام دهید ولو اینکه دیده نشود.
مدیر مسئول روزنامه شرق تاکید کرد: ضمن اینکه به این امر باور داریم که ذات باریتعالی میبیند و یک جایی دیگری و به مناسبت دیگری پاسخ هر کار نیکی داده خواهد شد.
رحمانیان در ادامه یادآور شد: لذا خبرنگاران با توجه به اینکه در قانون هم آمده است که کارشان جزو مشاغل سخت و زیانآور است طبعاً باید موردتوجه ویژهتری قرار گیرند اما درعینحال وقتی این توجه وجود ندارد ما مجاز نیستم که از کارمان کم بگذاریم و باید کار را جدی گرفت و حتماً یک روزی تأثیر خودش را خواهد گذاشت و اوضاع به همین منوال نمیماند.
وی در ادامه و در پاسخ به این پرسش که آیا ارجاع به این گزاره که پاسخ هر کار نیکی داده خواهد شد نوعی شعار دادن و یا حواله کردن بی عدالتی امروز به فردا نیست، گفت: نه شعار نیست هر کسی آن درود عاقبت کار که کشت؛ یعنی اگر شما بذر گندم بکارید ظرف چند ماه به شما گندم میدهد ولی اگر گردو بکارید ظرف ده سال دیگر ثمر میدهد.
اگر دنبال امری فوری و فوتی باشید طبیعی است که باید گندم بکارید اما اگر امری درازمدت را دنبال میکنید که حوزه فرهنگ جزو آن است و حوزهای درازمدت است، نباید انتظاری اثری دهی سریع داشته باشید. چراکه هیچ جامعهای در زمان کوتاه از فرهنگ بهرهبرداری نکرده است.
مدیر مسئول روزنامه شرق ادامه داد: بههمریختگی ما متأثر از تحریم است و پسازآن کرونا بسیاری از مناسبات را به هم زده است و آمدن اینترنت و روزبهروز شاخهشاخه شدن آن و توسعه فناوری تأثیراتی گذاشته که درجاهایی مثبت و درجاهایی منفی بوده است. باید واقعبین باشیم و انتظار محصول فوری نداشته باشیم چراکه بذری که کاشتهایم محصول فوری ندارد.
رحمانیان افزود: جامعه جدید و مدیریت نوین بدون رسانه اساساً قابلتعریف نیست و حتماً هر اتفاق جدیدی که بخواهد در جامعه بیفتد، نیازمند پیوستاری رسانهای است و اگر به آن بیتوجهی شود بهطور طبیعی آن کاری که انجام میشود حتماً دچار نقصان خواهد شد و نتیجه مطلوب را به دست نخواهد آورد.
وی افزود: هیچکس در عالم واقع و بهویژه عالم جدید نمیتواند بینیاز از رسانه باشد و دور خود را یک دایره بکشد و رسانه را بیرون از این دایره قرار دهد. هرجایی هم که چنین اتفاقی افتاده ضرر کردهاند و این موضوعی نیست که نیاز به توضیح واضحات داشته باشد.
جهان رسانه و آدمهای آن باید با ممارست و صبر و حوصله خود بهجایی برسند که دیگران را متوجه کنند که این امر (حضور رسانه) امری لازم است و اتفاقاً منفعت آن را بیشتر آنان (مدیران) میبرند تا رسانهای ها؛ ضمن اینکه رسانهای ها هم قطعاً منفعت خواهند برد اما قطعاً آن منفعتی که مدیریت نوین از نتایج آن بهرهبرداری خواهد کرد بهمراتب بیشتر است.
- منبع خبر : ایرنا